Leugh ann am Beurla / Read in English
Bho 1994 tha sinn air 15% den fhiadh-bheatha againn ann an Alba a chall, ach tha a' mhòrchuid againn airson barrachd taic a chur ri nàdar. Eadar togail sgudail gu bhith a' tabhann biathadairean-eun is uisge, 's e cuideachadh a th' ann, agus tha e math dha do shlàinte fhèin. ’S fheàirrde sinn ùine a chur seachad a-muigh sa gheamhradh. Cuir ort aodach blàth is lean na molaidhean againn.
1. Biadhaich beathaichean na sgìre
Ithidh bruic, sionnaich is eòin seann mheasan boga. Geàrr measan an dà leth is fàg iad air an fheur no air geug. Ma tha cait is coin faisg, na fàg dearcan-fìona/measan tioram oir ’s urrainn dhaibh cron adhbharachadh.
2. Gabh ri gàirnealachd leisg
Leig le feur fàs no fàg duilleagan ann airson àite seasgair fhàgail do bhiastagan, muir-thìrich is beathaichean beaga. Fàg cinn-sìol air na lusan oir bidh iomadh biastag a’ geamhrachadh sna gasan falamh. Mur h-eil gàrradh agad, brosnaich caraidean, comhairlean is gnìomhachasan gus seo a dhèanamh.
3. Air do starsnaich fhèin
Lorg sinn tuilleadh chuairtean, cheuman is phàircean tron ghlasadh. Tha fiadh-bheatha gu leòr ri lorg, ann am pàircean a’ bhaile mhòir is ceuman ionadail – bho thunnagan gu fèidh. Na toir aran do thunnagan – feuch coirce-milis, coirce brochain, peasraichean leaghte bhon reothadair agus sìol eun na àite.
4. Ùine shaor-thoileach airson nàdair
’S e obair saor-thoileach aon de na rudan as fheàrr a ghabhas dèanamh do nàdar. Tha spòrs na cois cuideachd. Bho chunntadh fheòragan gu togail cheuman-coiseachd is cur chraobhan, tha farsaingeachd de rudan ri dhèanamh, cho math ri bhith a’ coinneachadh ri caraidean ùra, ag ionnsachadh sgilean is a’ cur ùine seachad a-muigh. Thoir sùil air an liosta de bhuidhnean saor-thoileach ceangailte ris an àrainneachd no coimhead air Volunteer Scotland.
5. Beathaich na beathaichean iteach
Bhitheadh gàrradh agad ann am flat no taigh, cuir biathadairean-eun ris an àite a-muigh agad. Dèan cinnteach gun glan thu gu cunbhalach iad is cùm biadh annta, agus fàg uisge faisg air làimh cuideachd. Còrdaidh cridheachan neòineanan-grèine, cnòthan-talmhainn math, sìol nyjer agus/no measgachadh sìl airson neirt riutha. Tha bàlaichean-geir math tron gheamhradh cuideachd.
6. Uisge do dh’fhiadh-bheatha
Tha lointean garraidh math dha fiadh-bheatha ach chan eil àite aig a h-uile duine dhaibh. Dhèanadh seann mhias no bobhla uisge air oir uinneig a’ chùis. Ma tha lòn agad, dh’fhaodadh reòthadh cruaidh a bhith na thrioblaid do dh’èisg no losgannan. Bris an deigh gu faiceallach, no cuir ball san uisge gus nach reòthadh e.
7. Cùm sùil is clàraich
Clàraich eòin, ainmhidhean, lusan is eile no cuir fios a thaobh sheòrsachan ionnsaigheach neo-dhùthchasach. Tha e furasta is spòrsail – agus thèid agad air iomadh ceisteachan a lìonadh air an fhòn-ghlic agad. Thèid agad air diofar a dhèanamh.
8. Gabhamaid ceuman an-dràsta fhèin
Bidh na molaidhean againn a’ cuideachadh nàdar an-dràsta agus san àm ri teachd. Ma chuireas tu ùine seachad ann an nàdar, tha thu nas buailtiche cùram a ghabhail ris is spèis a thoirt dha, agus le sin bidh thu a’ cuideachadh san strì an aghaidh call nàdair is atharrachadh na gnàth-shìde.
9. Ionnsaich a-muigh
Ge bith ar n-aois bidh sinn uile ag ionnsachadh a-muigh. Thoir sùil air pàtrain reòthte air duilleagan is lìontan damhain-allaidh, luchdaich a-nuas aplacaidean airson eòlas a chur air lusan is eòin, no èist ri ceilearadh nan eun is cum sùil air atharrachaidhean sna ràithean.
10. Tha e math dhut
Chan eil uiread a dh’uallach oirnn, tha barrachd neirt againn is slàinte bodhaig nas fheàrr againn nuair a bhios sinn air a’ bhlàr a-muigh. Coinnich ri caraid airson cuairt gu cunbhalach, cuir air bhonn rabhadh brosnachail no gabh a-mach aig àm-lòin ann an solas an latha airson dòs làitheil de bheòthaman D.
